Józef Piłsudski jest postacią znaną każdemu. Kim był Bronisław Piłsudski, starszy zaledwie o 13 miesicy brat Józefa? Obaj bracia rywalizowali o wzgldy tych samych dziewczyn, obaj zaplątali si w ten sam spisek na życie cara Aleksandra III. Wygnaniec Bronisław Piłsudski badał ginącą kultur i jzyk Ajnów - rdzennych mieszkaców Sachalinu i Hokkaido. Zamieszkał midzy nimi, uczył ich czytania i pisania, zasad nowoczesnego rolnictwa, przekonał, że należy solić ryby. Założył rodzin, żeniąc si z ajnuską kobietą, z którą dochował si dwojga dzieci. W 1991 roku na Sachalinie wystawiono mu pomnik.
Dlaczego nazwano go Królem Ajnów i układano dla niego pieśni? Co takiego musiało si wydarzyć, żeby do pozbawionego wszelkich praw skazaca carski generał słał listy rozpoczynające si od słów Łaskawy Panie Bronisławie Osipowiczu!?
Nie tylko opracował słownik jzyka Ajnów zawierający przeszło 10 tysicy słów, nie tylko zrobił ponad 300 unikatowych zdjć , lecz dokonał nagra wykorzystując ostatni cud techniki ? fonograf Edisona. Po prawie 100 latach firmie Sony udało si odtworzyć te nagrania.
Niektórzy historycy twierdzą, że dla innych zrobił tyle, co jego brat dla Polaków.
W latach 1906?1914 przebywał w Zakopanem, gdzie zaangażował si w prowadzenie bada nad folklorem Podhala. Wniósł ogromny wkład w rozwój Muzeum Tatrzaskiego im. Tytusa Chałubiskiego. Magnetycznie przyciągał do siebie innych społeczników i zarażał swoją pasją.
Marzył o wolnej Polsce. Ostatnie miesiące życia spdził w Paryżu, pracując w Komitecie Narodowym Polskim. Znaleziono go martwego na brzegu Sekwany. Choroba, zabójstwo, czy też brat Marszałka sam wyszedł śmierci naprzeciw? Do dziś obracamy si tylko w sferze spekulacji.