Czy istnieje czeska książka, którą Czesi wolą od Szwejka? Nie, powiecie. A jednak! Istnieje i po 60 latach powraca w nowym polskim przekładzie! Powieść Zdeňka Jirotki od 1942 niezmiennie bawi kolejne pokolenia czeskich czytelników. Autor wydał ją jako swój debiut i właściwie do końca (wcale nie krótkiego, bo 92-letniego) życia mógłby siedzieć z założonymi rękami ze (słusznym) przekonaniem, że dla literatury czeskiej zrobił wystarczająco dużo. W czym tkwi czar Saturnina? To absurdalny angielski humor w czeskim wydaniu. Miks idealny. Perypetie charyzmatycznego służącego Saturnina (pierwowzorem bohatera była postać angielskiego kamerdynera Jeevesa z humoresek P.
G. Wodehouse?a), jego oryginalnego pana, irytującej ciotki Kateřiny, jej syna Milouša, doktora Vlacha, pięknej panny Barbory i innych barwnych postaci podbiły serca Czechów tak skutecznie, że powieść 75 lat po premierze zwyciężyła w plebiscycie Książka Stulecia Magnesia Litera, pokonując samego Szwejka. Wcześniej, w 1994, zdobyła tytuł Książka najbliższa sercu w konkursie zorganizowanym przez Czeską Telewizję. ?Czytałem i śmiałem się często. Mina mi zrzedła, kiedy przeczytałem fragment, w którym doktor Vlach stwierdził, że śmiech ?to reakcja na przeżyte w rzeczywistości lub wyobraźni niebezpieczeństwo, pojawia się często u osób o inteligencji niższej od przeciętnej . Trudno. Czytałem dalej i śmiałem się tak samo często . ? Artur Andrus Zdeněk Jirotka (ur. 1911 w Ostrawie, zm. 2003 w Pradze), pisarz, satyryk, felietonista, znany z angielskiego humoru, którego używał na sposób czeski. Wyrzucony ze szkoły realnej, zdobył zawód murarza. W 1933 ostatecznie zdał maturę, po czym wstąpił do wojska, gdzie służył do 1939 jako oficer piechoty. Niebywały sukces jego debiutanckiej powieści Saturnin uczynił z Jirotki pełnoetatowego pisarza. Żadna późniejsza książka nie przyćmiła blasku tej pierwszej, choć kolejne również cieszyły się dużym zainteresowaniem czytelników, a kryminał humorystyczny Cowiek z psem (Muž se psem) został zekranizowany w Polsce (film ?Walet Pikowy w reżyserii Tadeusza Chmielewskiego, 1960). Jirotka jako redaktor i felietonista współpracował m.in. z dziennikiem ?Lidové noviny , przez długie lata był redaktorem naczelnym tygodnika satyrycznego ?Dikobraz . Jest autorem wielu słuchowisk radiowych. Zdeněk Jirotka jest do dziś uwielbiany przez Czechów za specyficzny humor prosto z dzieł angielskich satyryków Jerome?a K. Jerome?a czy P.
G. Wodehouse?a. Jego legendarna powieść Saturnin została jak dotąd przełożona na 8 języków.