Kogo uznać w dziejach polskich za postać kryształową? A kogo za osobistość ze skazą? I czy w ogóle jest możliwy tego rodzaju podział? Czy istniał w dziejach naszych jednoznacznie lepszy i gorszy sort Polaków?
Książka opowiada o właśnie o takich ?lepszych i ?gorszych . Autor, śledząc losy i decyzje królów, hetmanów, prymasów, wysokich urzędników, agentów, urzędników etc., ukazuje jak bardzo zawodne są tego typu rozróżnienia. Ludzie uwikłani w historię często musieli wybierać między em a gorszym em, a nie tylko między dobrem a em; między chęcią polepszenia swego bytu a wiernością. W książce są naszkicowane są z tej perspektywy m.in. postacie Jagiellonów, agentów księcia Albrechta Hohenzollerna, Jana Kazimierza, Hieronima Radziejowskiego, Stefana Czarnieckiego i innych kontrowersyjnych osobistości z kart naszych dziejów.