Przygodami dobrego wojaka Szwejka literatura czeska przebojem wbiła się do literatury światowej.
Bohater powieści Jaroslava Haška to niepozorny człowieczek, postawiony w obliczu tępej machiny biurokratyczno-wojskowej. Broni się przed nią mieszaniną sprytu i szyderstwa, demaskuje małość otoczenia. Wykonuje otrzymywane rozkazy tak dokładnie, że sprowadza całą sytuację do absurdu. Jego dążenie do przetrwania, ubrane w maskę ślepego posłuszeństwa, doprowadza zwierzchników do bezsilnego szału. Nie wiedzą, czy mają do czynienia z genialnym kpiarzem, czy kompletnym matołem.
Powieść jest arcydziełem literatury antywojennej. Stanowi podzwonne dla rozlatującej się monarchii austro-węgierskiej. Obnaża knowania polityków, których efektem jest rzeź milionów ludzi podczas strasznej wojny.