?Potop jest drugą powieścią historyczną tworzącą ?Trylogię Henryka Sienkiewicza, w skład której wchodzą także ?Ogniem i mieczem i ?Pan Wołodyjowski . Książka opisuje dzieje potopu szwedzkiego z lat 1655?1660. Dramatyczne wydarzenia historyczne z dziejów Rzeczypospolitej z oblężeniem Częstochowy na pierwszym planie przeplatają się z losami bohaterów powołanych do życia przez Henryka Sienkiewicza: Andrzeja Kmicica, Oleńki Billewiczówny, Bogusława Radziwiłła, Jana Onufrego Zagłoby czy Michała Wołodyjowskiego. Dzięki geniuszowi autora postacie stały się w odczuciu czytelników autentyczne, a ich pasjonujące losy znalazły ważne miejsce w sercach i w świadomości narodowej Polaków. ?Potop , wydany w 1886 roku, odegrał ważną rolę w formowaniu się postaw patriotycznych w końcowym okresie zaborów, a co za tym idzie w odrodzeniu się niepodległej Polski. Lektura dla szkół średnich.