W Ameryce lat 60. XX wieku nie wydano lepszej powieści.
Lot nad kukułczym gniazdem, genialny debiut Kena Keseya, rozszedł się w Stanach Zjednoczonych w nakładzie 10 milionów egzemplarzy.
Nakręcony na jego podstawie film Milosa Formana z kreacją aktorską Jacka Nicholsona, zdobył 5 Oscarów.
McMurphy, szuler, dziwkarz i zabijaka, udaje wariata, żeby uniknąć odsiadywania wyroku. Pobyt w szpitalu psychiatrycznym wydaje się dobrym żartem. Do chwili, gdy dowiaduje się, że nie odzyska wolności, dopóki nie uznają go za wyleczonego. Decyzja należy do Wielkiej Oddziałowej, z pozoru uosobienia słodyczy i dobroci, a w rzeczywistości sadystki znęcającej się nad pacjentami.
McMurphy, który buntuje przeciwko niej chorych, nagle zdaje sobie sprawę, że jeśli się przed nią nie ukorzy, nie opuści szpitala.