W tej niezwykłej książce Steven Pinker, jeden z czołowych myślicieli na świecie, klarownie i z humorem wyjaśnia, czym jest umysł, jak wyewoluował i jak pozwala nam widzieć, myśleć, czuć, cieszyć się sztuką i zastanawiać nad tajemnicami życia/Co czyni nas racjonalnymi ? i dlaczego tak często jesteśmy irracjonalni? W jaki sposób widzimy w trzech wymiarach? Co powoduje, że jesteśmy szczęśliwi, przestraszeni, gniewni, pełni obrzydzenia lub seksualnie podnieceni? Dlaczego zakochujemy się? I jak borykamy się z zagadkami moralności, religii i świadomości?
Autor opisuje umysł przez dokonywanie na nim ?odwrotnej inżynierii ? próbę wykoncypowania, co dobór naturalny ?zamierzał osiągnąć w środowisku, w którym ewoluowaliśmy - i wyjaśnia wiele zagadek codziennego życia. Dlaczego twarze z makijażem są atrakcyjniejsze? Dlaczego uważamy, że po szeregu rzutów monetą, kiedy wypadał wciąż orzeł, jest bardziej prawdopodobne, że wypadnie reszka? Dlaczego myśl o jedzeniu robaków napełnia nas obrzydzeniem? Dlaczego mężczyźni wyzywają się wzajemnie na pojedynki i mordują swoje byłe żony? Dlaczego dzieci są nieznośne? Dlaczego głupcy zakochują się? Dlaczego uspokajają nas obrazy i muzyka? I dlaczego zagadki, takie jak ego, wolna wola i świadomość przyprawiają nas o zawrót głowy?
Argumenty w tej książce są równie śmiałe, jak jej tytuł, a autor rehabilituje niemodne pomysły, takie jak to, że umysł jest komputerem i że ludzką naturę ukształtował dobór naturalny. I kwestionuje modne idee, takie jak to, że żarliwe emocje są irracjonalne, że rodzice socjalizują swoje dzieci, że kreatywność wypływa z podświadomości i że sztuka i religia są wyrazami naszych wyższych uczuć i duchowej tęsknoty.